Verbonden gebiedsontwikkeling

Met verbonden gebiedsontwikkeling probeer ik de al aanwezige geluiden in een gebied een plek te geven. Hoe kunnen emoties, ervaringen, verlangens en dromen in het gebied een plek krijgen in de door beslissers (gemeenteraad, grondeigenaren e.d.) gewenste ontwikkelingen? Kan er ruimte zijn voor rouw en afscheid. Maar ook voor een nieuw perspectief op wat ‘gewenst’ is in een gebied? En hoe kunnen de stemmen die minder hard klinken ook gehoord worden? Mijn praktijkervaring heb ik opgedaan in de stad in zogenoemde ‘rafelranden’ die ontwikkeld worden. Ik begeleid de samenwerking tussen partijen vanuit een onafhankelijke en persoonlijk betrokken positie. Waarbij ik adviseer over de samenwerkingsvormen en processen.

Wat is het verschil tussen gebiedsontwikkeling en verbonden gebiedsontwikkeling?

Bij gebiedsontwikkeling denken we vaak aan nieuwbouwwijken of andere grootschalige ingrepen in een landschap. Wie deze processen kent weet dat hier grondexploitaties, bestemmingsplannen, complex projectmanagement, aanbestedingen en stakeholdersanalyses aan te pas komen. Vaak gecombineerd met om de vier jaar (verkiezingen) aangepaste politieke ambities van het gemeentebestuur. Het gebied zelf is meestal in stilte aanwezig. Totdat er daadwerkelijk bestaande activiteiten moeten verdwijnen of wel of niet worden opgenomen in het ontwikkelplan van het gebied. Dan ontstaat er schuring. En deze schuring gaat (ook) over macht. Van wie is het gebied, wie definieert wat ‘ontwikkeling’ is en hoe kan het gebied (natuur, grond, mens en dier) hierover meepraten?

Ik werk vanuit de filosofie dat gebieden nooit ‘leeg’ zijn. Amerika is ook niet ‘ontdekt’, dat bestond al. En toch ziet een kaart van een ‘te ontwikkelen’ gebied er vaak nog wel zo uit; als een gebied dat leeg is en ligt te wachten om ontdekt en ontwikkeld te worden. Hoeveel waarde een bestaande ‘functie’ in een gebied toegekend krijgt, hangt o.a. af van de ambities die overheden of bedrijven met een gebied hebben. En de formele positie van deze ‘functie’. Is de functie vergund? Tja, dan volgt een ander proces dan als de ‘functie’ tijdelijk is of niet vergund. Maar waar heeft een gebied eigenlijk zelf behoefte aan? En wie bezit een gebied eigenlijk? Is een gebied niet in essentie van zichzelf? Ik stel me vaak voor hoe de oorspronkelijke inwoners van Amerika in eerste instantie moesten lachen toen de Europeanen begonnen over grond kopen of verkopen. Hoezo verkopen of kopen? De grond is toch van zichzelf, hihi, wat een gekkigheid, grond kopen.

Als is dit alweer honderden jaren geleden, onze manier van kijken is grotendeels ongewijzigd. Tegelijkertijd voelen we ook allemaal aan dat een gebied geen passief ‘leeg vel’ is. Al is het maar omdat het gebied altijd terugpraat. Soms in mensentaal door bewoners of ondernemers, soms in dierentaal door de aanwezigheid van een (beschermd) diersoort. En soms in stilte.